ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ 10 ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಹೆಸರು

ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟವು ಇಡೀ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಅಧ್ಯಾಯವಾಗಿದೆ. ಈ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ರಾಜ್ಯವೂ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಶೌರ್ಯ, ತ್ಯಾಗ ಮತ್ತು ದೇಶಪ್ರೇಮವನ್ನು ತೋರಿಸಿತು. ಕರ್ನಾಟಕವೂ ಅದರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಅನೇಕ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಬ್ರಿಟಿಷರ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಹೋರಾಡಿ ದೇಶದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಣವನ್ನೇ ಅರ್ಪಿಸಿದರು. ಈ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಶೌರ್ಯ, ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ದೇಶಭಕ್ತಿಯು ಇಂದಿಗೂ ಜನರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅಮರವಾಗಿದೆ.

ಕಿಟ್ಟೂರು ರಾಣಿ ಚನ್ನಮ್ಮ

ಕಿಟ್ಟೂರು ರಾಣಿ ಚನ್ನಮ್ಮ ಕರ್ನಾಟಕದ ಮಹಿಳಾ ಶೂರರಲ್ಲೊಬ್ಬಳು. ಅವರು ಧಾರವಾಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಿಟ್ಟೂರು ರಾಜ್ಯದ ರಾಣಿ. ಬ್ರಿಟಿಷರು ತಮ್ಮ ಡಾಕ್ಟ್ರಿನ್ ಆಫ್ ಲ್ಯಾಪ್ಸ್ ನೀತಿಯಡಿ ಕಿಟ್ಟೂರು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದಾಗ, ರಾಣಿ ಚನ್ನಮ್ಮ ಶೌರ್ಯದಿಂದ ಎದುರಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ನೇತೃತ್ವವಹಿಸಿ ಬ್ರಿಟಿಷರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ ನಂತರ ಬ್ರಿಟಿಷರ ದೊಡ್ಡ ಸೇನೆಯು ಕಿಟ್ಟೂರನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿ ರಾಣಿಯನ್ನು ಬಂಧಿಸಿತು. ಆದರೆ ಅವರ ತ್ಯಾಗವು ಮಹಿಳಾ ಶೌರ್ಯದ ಶಾಶ್ವತ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಉಳಿಯಿತು.

ಸಂಗೊಳ್ಳಿ ರಾಯಣ್ಣ

ಸಂಗೊಳ್ಳಿ ರಾಯಣ್ಣ ಕಿಟ್ಟೂರಿನ ಸೈನ್ಯಾಧಿಪತಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ರಾಣಿ ಚನ್ನಮ್ಮನ ಆಪ್ತ ಸಹಚರರಾಗಿದ್ದರು. ರಾಯಣ್ಣ ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಹೋರಾಡಿದರು. ಅವರು ಕಿಟ್ಟೂರಿನ ಜನರ ಮನದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಜ್ವಾಲೆಯನ್ನು ಹಚ್ಚಿದರು. ಬಂಧನಕ್ಕೊಳಗಾಗಿ, ಅವರನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷರು ಶಿರೋಛೇದ ಮಾಡಿದರು. ಅವರ ತ್ಯಾಗವು ಕರ್ನಾಟಕದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಷರಶಃ ಚಿನ್ನದ ಅಕ್ಷರಗಳಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿದೆ.

ಬೆಂಕಿ ಚಿಕ್ಕಪ್ಪನವರ ಮತ್ತು ಶಿವಪ್ಪ ನಾಯ್ಕರು

ಕರ್ನಾಟಕದ ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರು ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಟ ನಡೆಸಿದರು. ಇವರು ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರು ಅಥವಾ ಸೈನಿಕರು ಅಲ್ಲ, ಆದರೆ ದೇಶಪ್ರೇಮದಿಂದ ಪ್ರೇರಿತರಾದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರು. ಹಾವೇರಿ ಮತ್ತು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಂಕಿ ಚಿಕ್ಕಪ್ಪ ಮತ್ತು ಶಿವಪ್ಪ ನಾಯ್ಕರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಣಗಳನ್ನು ತ್ಯಾಗಮಾಡಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿದರು.

ವೀರನಾರಾಯಣ ಮತ್ತು ಅವರ ಹೋರಾಟ

ಕಲಬುರ್ಗಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸುರಪುರದ ವೀರನಾರಾಯಣರು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಮೊದಲ ದೀಪ ಹಚ್ಚಿದವರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷರ ತೆರಿಗೆ ನೀತಿಗೆ ವಿರೋಧವಾಗಿ ಬಂಡೆ ಎತ್ತಿದರು. ಅವರ ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ಶೌರ್ಯದಿಂದ ಪ್ರೇರಿತರಾಗಿ ಸುರಪುರದ ಜನರು ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಟ ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಕೊನೆಗೆ ವೀರನಾರಾಯಣರನ್ನು ಬಂಧಿಸಿ ಹತ್ಯೆಗೈಯಲಾಯಿತು. ಅವರ ಶೌರ್ಯ ಇಂದಿಗೂ ಸುರಪುರದ ಜನರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಜೀವಂತವಾಗಿದೆ.

ವೀರ ಸಾವರ್ಕರ್ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಭಾವ

ವೀರ ಸಾವರ್ಕರ್ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿಯಾದರೂ, ಅವರ ಚಿಂತನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಮನೋಭಾವ ಕರ್ನಾಟಕದ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಮೇಲೂ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದವು. ಮೈಸೂರು, ಧಾರವಾಡ ಮತ್ತು ಬೆಳಗಾವಿ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಸಾವರ್ಕರ್ ಅವರ ದೇಶಭಕ್ತಿ ಚಿಂತನೆಗಳು ಯುವಕರಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿದವು.

ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯದ ಹೋರಾಟಗಾರರು

ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯು ಹೆಚ್ಚು ಬಲವಾದುದು 1920ರ ದಶಕದ ನಂತರ. ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷದ ಸ್ಥಾಪನೆ, ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧೀಜಿಯ ಅಹಿಂಸಾ ತತ್ವದ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಜನರಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಅರಿವು ಮೂಡಿತು. ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕೆಂಗಲ್ ಹನುಮಂತಯ್ಯ, ಕಂಗಾಲ ಹನುಮಂತಯ್ಯ, ಎನ್ ಎಸ್ ಸುಬ್ಬರಾಯು, ಟಿ ಸಿ ಅಣ್ಣಯ್ಯ ಮತ್ತು ಕುವೆಂಪು ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವರು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿದರು.

ಬೆಳಗಾವಿಯ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರ ಚಳವಳಿ

ಬೆಳಗಾವಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಜನತೆ ಹಲವು ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದರು. 1924ರಲ್ಲಿ ಬೆಳಗಾವಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧೀಜಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬೆಳಗಾವಿಯ ಯುವಕರಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಉತ್ಸಾಹ ಮೂಡಿತು. ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಭಾರತಿಯವರ ಮತ್ತು ಬಾಳಗಂಗಾಧರ ತಿಲಕರ ಚಿಂತನೆಗಳು ಈ ಭಾಗದ ಜನರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ದೇಶಭಕ್ತಿಯ ಬೆಂಕಿಯನ್ನು ಹಚ್ಚಿದವು.

ಧಾರವಾಡ ಮತ್ತು ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು

ಧಾರವಾಡ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಅನೇಕ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಜನರ ಚೇತನೆಯನ್ನು ಎಬ್ಬಿಸಿದರು. ಎಸ್ ಆರ್ ಕಾನಸಗಿ, ಎನ್ ಎಸ್ ಹಾರೂಗೇರಿ, ಎಚ್ ಎಸ್ ಧಾರವಾಡಕರ ಮುಂತಾದವರು ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಟ ನಡೆಸಿದರು. ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿಯ ಮಹಿಳೆಯರು ಸಹ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದ್ದರು. ಮಹಿಳೆಯರು ರಕ್ತಸಿಚ್ಚಿನ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿ ಧೈರ್ಯದ ಸಂಕೇತವಾದರು.

ಕಲಬುರ್ಗಿ ಮತ್ತು ಬೀದರ್ ಹೋರಾಟಗಾರರು

ಹೈದರಾಬಾದ್ ರಾಜ್ಯದ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದ ಬೀದರ್, ಕಲಬುರ್ಗಿ ಮತ್ತು ರೈಚೂರು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿ ಸ್ವಲ್ಪ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿತ್ತು. ಇಲ್ಲಿ ಹೈದರಾಬಾದ್‌ನ ನಿಜಾಂ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ವಿರೋಧವಾಗಿ ಜನರು ಹೋರಾಡಿದರು. ಕಾಸಿಮ್ ರಜಾ, ಮಾಲಕರಾಡಿ ಪಾಂಡುರಂಗ, ರಾಮಚಂದ್ರಪ್ಪ ಮುಂತಾದವರು ಹೈದರಾಬಾದ್ ಬಿಡುಗಡೆ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಣಗಳನ್ನು ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು.

ಹೈದರಾಬಾದ್ ಮುಕ್ತಿಯ ಚಳವಳಿ

ಹೈದರಾಬಾದ್ ರಾಜ್ಯದ ವಿರುದ್ಧ ನಡೆದ ಹೋರಾಟ ಕರ್ನಾಟಕದ ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವ ಪಡೆದಿತು. ಈ ಹೋರಾಟವು ಕೇವಲ ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧವಲ್ಲದೆ ನಿಜಾಂನ ದೌರ್ಜನ್ಯಗಳ ವಿರುದ್ಧವೂ ಆಗಿತ್ತು. ರೈಚೂರು, ಬೀದರ್, ಕಲಬುರ್ಗಿ ಭಾಗದ ಜನರು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಹಿಡಿದು ಹೋರಾಡಿದರು. 1948ರಲ್ಲಿ ಹೈದರಾಬಾದ್ ಮುಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಈ ಪ್ರದೇಶ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಯಿತು.

ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧೀಜಿ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಭಾವ

ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧೀಜಿಯವರ ಅಹಿಂಸಾ ತತ್ವ ಮತ್ತು ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಚಳವಳಿಯು ಕರ್ನಾಟಕದ ಜನರ ಮೇಲೆ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಮೈಸೂರು, ಧಾರವಾಡ, ಬೆಳಗಾವಿ ಮತ್ತು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಗಾಂಧೀಜಿಯವರ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ, ಅಸಹಕಾರ ಮತ್ತು ಖಾದಿ ಚಳವಳಿಗಳು ನಡೆಯಿತು. ಜನರು ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಬಹಿಷ್ಕರಿಸಿ ಸ್ವದೇಶಿ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಬಳಕೆ ಮಾಡಿದರು.

ಮಹಿಳೆಯರ ಪಾತ್ರ

ಕರ್ನಾಟಕದ ಮಹಿಳೆಯರು ಸಹ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಧೈರ್ಯ ತೋರಿಸಿದರು. ಕಿಟ್ಟೂರು ರಾಣಿ ಚನ್ನಮ್ಮ ಅವರಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾಗಿ ಚನ್ನಮ್ಮನಂತೆ ಅನೇಕ ಮಹಿಳೆಯರು ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಮುಂದಾದರು. ಧಾರವಾಡ, ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ, ಬೆಳಗಾವಿ ಮತ್ತು ಮೈಸೂರು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿ ಪುರುಷರೊಂದಿಗೆ ಸಮಾನ ಶೌರ್ಯ ತೋರಿದರು.

ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರದ ಸ್ಮರಣೆ

ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದೊರೆತ ನಂತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಈ ಹೋರಾಟಗಾರರ ತ್ಯಾಗ ಮತ್ತು ಶೌರ್ಯವನ್ನು ಜನರು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಸರ್ಕಾರವು ಇವರ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ಸ್ಮಾರಕಗಳು, ಶಾಲೆಗಳು, ರಸ್ತೆಗಳು ಮತ್ತು ಉದ್ಯಾನಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದೆ. ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಆಗಸ್ಟ್ 15ರಂದು ಹಾಗೂ ಜನವರಿ 26ರಂದು ಇವರ ತ್ಯಾಗವನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ.

ಕರ್ನಾಟಕದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಣ, ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ದೇಶಕ್ಕೆ ಅಮೂಲ್ಯ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದರು. ಕಿಟ್ಟೂರು ರಾಣಿ ಚನ್ನಮ್ಮ, ಸಂಗೊಳ್ಳಿ ರಾಯಣ್ಣ, ವೀರನಾರಾಯಣ, ಹೈದರಾಬಾದ್ ಮುಕ್ತಿ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಮುಂತಾದವರು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಪಥವನ್ನು ಬೆಳಗಿಸಿದರು. ಅವರ ತ್ಯಾಗ, ಶೌರ್ಯ ಮತ್ತು ದೇಶಭಕ್ತಿ ಇಂದು ಯುವ ಪೀಳಿಗೆಯ ಮಾರ್ಗದೀಪವಾಗಿದೆ. ಇವರು ತೋರಿಸಿದ ದಾರಿ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯ ಮೂಲವಾಗಿದ್ದು, ಅವರ ಸ್ಮರಣೆ ನಮ್ಮ ಹೃದಯಗಳಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಉಳಿಯಬೇಕು.