ಇಲ್ಲಿದೆ ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಮಹತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ

ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ಧರ್ಮ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಶೌರ್ಯದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ದಸರಾ ಅಥವಾ ವಿಜಯದಶಮಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಈ ಹಬ್ಬವು ಹತ್ತು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇದು ದುಷ್ಟರ ಮೇಲಿನ ಸತ್ಪ್ರವೃತ್ತಿಯ ವಿಜಯವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಹಿಂದೂ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರವಾದ ಹಬ್ಬಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಈ ಹಬ್ಬವು ದೇವಿ ದುರ್ಗೆಯ ಆರಾಧನೆಯ ಸಮಯವಾಗಿದ್ದು, ಶಕ್ತಿ, ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ಧರ್ಮದ ಗೆಲುವಿನ ಉತ್ಸವವಾಗಿದೆ.

ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಮೂಲ ಮತ್ತು ಪೌರಾಣಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ

ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಉಗಮವನ್ನು ರಾಮಾಯಣ ಮತ್ತು ದೇವಿ ಮಹಾತ್ಮ್ಯ ಪುರಾಣಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ. ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀರಾಮನು ರಾವಣನನ್ನು ಸಂಹರಿಸಿದ ದಿನವನ್ನೇ ವಿಜಯದಶಮಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅಂದರೆ ಸತ್ಯ ಮತ್ತು ಧರ್ಮದ ಜಯವನ್ನು ಈ ದಿನ ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತೊಂದು ಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಮಹಿಷಾಸುರ ಎಂಬ ಅಸುರನನ್ನು ಮಹಾದೇವಿ ದುರ್ಗೆ ದೇವಿ ಹತ್ತು ದಿನಗಳ ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಸಂಹರಿಸಿದಳು. ಆ ದಿನವೇ ವಿಜಯದಶಮಿ ಎಂದು ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಕಾರಣದಿಂದ ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ಶಕ್ತಿಯ ಸಂಕೇತವಾದ ದೇವಿ ದುರ್ಗೆಯ ಆರಾಧನೆಗೂ ಪ್ರಮುಖವಾಗುತ್ತದೆ.

ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ವಿಶೇಷತೆ

ಕರ್ನಾಟಕದ ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ವಿಶ್ವ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ಹಬ್ಬವನ್ನು ನಾಡಹಬ್ಬ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಒಡನಾಡಿ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಮೈಸೂರಿನ ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ಅದರ ಭವ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪ್ರದರ್ಶನದಿಂದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸ್ಥಾನ ಹೊಂದಿದೆ. ಮೈಸೂರು ಅರಸರ ಕಾಲದಿಂದಲೇ ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಮೈಸೂರು ಅರಮನೆಯ ಅಲಂಕಾರ, ಜಂಬೂ ಸವಾರಿ, ಬೆಳಕಿನ ಅಲಂಕಾರ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತವೆ.

ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಹತ್ತು ದಿನಗಳ ಆಚರಣೆ

ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ನವರಾತ್ರಿ ಹಬ್ಬದ ಕೊನೆಯ ಹಬ್ಬವಾಗಿದ್ದು, ಒಟ್ಟು ಹತ್ತು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಮೊದಲ ಒಂಬತ್ತು ದಿನಗಳನ್ನು ನವರಾತ್ರಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ದೇವಿ ದುರ್ಗೆಯ ವಿಭಿನ್ನ ರೂಪಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೊದಲ ಮೂರು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯನ್ನು, ಮುಂದಿನ ಮೂರು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀ ದೇವಿಯನ್ನು ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಮೂರು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸರಸ್ವತಿ ದೇವಿಯನ್ನು ಆರಾಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹತ್ತನೆಯ ದಿನವಾದ ವಿಜಯದಶಮಿ ದುಷ್ಟದ ಮೇಲೆ ಸತ್ಪ್ರವೃತ್ತಿಯ ವಿಜಯದ ದಿನವೆಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ದೇವಿ ದುರ್ಗೆಯ ಆರಾಧನೆ

ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಗವಾಗಿರುವುದು ದೇವಿ ದುರ್ಗೆಯ ಪೂಜೆ. ದುರ್ಗೆಯ ಆರಾಧನೆಯು ಶಕ್ತಿಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದ್ದು, ಅವಳು ಸೃಷ್ಟಿ, ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಸಂಹಾರದ ತ್ರಿವೇಣಿ. ಭಕ್ತರು ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉಪವಾಸ, ಹೋಮ, ಜಪ ಮತ್ತು ಆರತಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ದೇವಿ ದುರ್ಗೆಯ ನವರೂಪಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸುವ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ನಡೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ.

ವಿಜಯದಶಮಿಯ ದಿನದ ಮಹತ್ವ

ವಿಜಯದಶಮಿ ದಿನವು ಹೊಸ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಸಲು ಅತ್ಯಂತ ಶುಭ ದಿನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನದಲ್ಲಿ ಜನರು ಹೊಸ ವ್ಯವಹಾರ, ಹೊಸ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಅಥವಾ ಹೊಸ ಯೋಜನೆ ಆರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ. ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆಯುಧ ಪೂಜೆ ಮತ್ತು ವಾಹನ ಪೂಜೆಯೂ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಯೋಧರು ತಮ್ಮ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಿದ್ದರು, ಇಂದು ಅದು ವಾಹನಗಳ ಅಥವಾ ಕೆಲಸದ ಉಪಕರಣಗಳ ಪೂಜೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿದಿದೆ.

ಆಯುಧ ಪೂಜೆ ಮತ್ತು ಶಾಮಿಯಲೆ

ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಆಚರಣೆ ಆಯುಧ ಪೂಜೆ. ಈ ದಿನ ಯೋಧರು ತಮ್ಮ ಆಯುಧಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸುವ ಪರಂಪರೆ ಇದ್ದು, ಇಂದು ಅದು ವಾಹನಗಳು, ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳು ಹಾಗೂ ವೃತ್ತಿಪರ ಉಪಕರಣಗಳ ಪೂಜೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿದಿದೆ. ಇದೇ ದಿನ ಜನರು ಶಾಮಿಯಲೆ (ಶಮಿ ಮರದ ಎಲೆ)ಗಳನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಂಪ್ರದಾಯವಿದೆ. ಈ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಬಂಗಾರಕ್ಕೆ ಸಮ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಆಚರಣೆ

ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ದೇವಿ ಪೂಜೆಯೊಂದಿಗೆ ಬೊಂಬೆ ಹಬ್ಬವನ್ನೂ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೊಂಬೆ ಹಬ್ಬವು ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ದೇವರು, ರಾಜರು, ಪ್ರಾಣಿಗಳು, ಜನ ಜೀವನದ ದೃಶ್ಯಗಳು ಬೊಂಬೆಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗುತ್ತವೆ. ಮನೆಗೆ ಅತಿಥಿಗಳನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಿ ಪ್ರಸಾದ ನೀಡುವುದು ಹಾಗೂ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕತೆಗಳು ಹೇಳುವುದು ಈ ಹಬ್ಬದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಅಂಶವಾಗಿದೆ.

ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಅಂಶಗಳು

ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ಕೇವಲ ಧಾರ್ಮಿಕ ಹಬ್ಬವಲ್ಲ, ಅದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೌಹಾರ್ದತೆಯ ಸಂಕೇತವೂ ಆಗಿದೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಜಾತ್ರೆಗಳು, ನಾಟಕಗಳು, ಹಬ್ಬದ ಮೇಳಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಜಂಬೂ ಸವಾರಿ ನಡೆಯುವಾಗ ಆನೆಗಳು, ಕುದುರೆಗಳು ಮತ್ತು ಸೈನಿಕ ದಳಗಳು ಸಿಂಗಾರಗೊಂಡು ರಾಜಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುತ್ತವೆ. ರಾತ್ರಿ ವೇಳೆಗೆ ಅರಮನೆ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ಮಿನುಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಮೈಸೂರಿನ ಆಕರ್ಷಣೆಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ.

ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರಭಾವ

ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಚುರುಕಾಗುತ್ತವೆ. ಹೊಸ ಬಟ್ಟೆ, ಚಿನ್ನಾಭರಣ, ವಾಹನ ಮತ್ತು ಮನೆ ಉಪಕರಣಗಳ ಖರೀದಿ ಹೆಚ್ಚು ಆಗುತ್ತದೆ. ಇದು ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ಉತ್ಸಾಹ ತರಬಲ್ಲ ಕಾಲವಾಗಿದೆ. ಹಬ್ಬದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವೂ ಚುರುಕಾಗುತ್ತದೆ, ಮೈಸೂರಿಗೆ ಸಾವಿರಾರು ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.

ದಸರಾ ಹಬ್ಬ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ

ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಅರಿವು ಹೆಚ್ಚಾದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ದಸರಾ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿಯಾಗಿ ಆಚರಿಸುವ ಚಳುವಳಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದೆ. ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು, ಹೂವಿನ ಮತ್ತು ಮಣ್ಣಿನ ಅಲಂಕಾರಗಳಿಗೆ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡುವುದು, ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಹಾನಿ ತಪ್ಪಿಸಲು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವುದು ಈ ಹಬ್ಬದ ಹೊಸ ಮುಖವಾಗಿದೆ.

ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಆತ್ಮೀಯ ಸಂದೇಶ

ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ನಮಗೆ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಸಂದೇಶ ನೀಡುತ್ತದೆ ದುಷ್ಟದ ಮೇಲೆ ಸತ್ಪ್ರವೃತ್ತಿಯ ಜಯವು ಶಾಶ್ವತ. ಕಷ್ಟ, ವಿಘ್ನ ಮತ್ತು ಅಡೆತಡೆಗಳು ಬಂದರೂ ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ಮುನ್ನಡೆದರೆ ವಿಜಯ ಖಚಿತ. ದೇವಿ ದುರ್ಗೆಯ ಶಕ್ತಿ ನಮ್ಮೊಳಗಿನ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ರಾಮನ ಧರ್ಮನಿಷ್ಠೆ ಮಾನವೀಯತೆಯ ಮಾದರಿಯಾಗಿದೆ.

ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ಕೇವಲ ಹಬ್ಬವಲ್ಲ, ಅದು ಜೀವನದ ಒಂದು ಪಾಠ. ಅದು ಧರ್ಮ, ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ನಂಬಿಕೆಯ ಉತ್ಸವ. ಮೈಸೂರು ದಸರಾದ ಭವ್ಯತೆ ಅಥವಾ ಮನೆಮಠಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಸರಳ ಆಚರಣೆ ಎಲ್ಲವೂ ದೇವರ ಭಕ್ತಿಗೆ, ಸಂತೋಷಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯತೆಯ ಬಲವರ್ಧನೆಗೆ ಒಂದು ಅವಕಾಶ. ಈ ಹಬ್ಬದ ಮೂಲಕ ನಾವು ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಹೊಸ ಉತ್ಸಾಹದೊಂದಿಗೆ ಜೀವನವನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕೆಂಬ ಸ್ಪೂರ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತೇವೆ. ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿ, ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂತೋಷ ತುಂಬಿ ಹೊಸ ಪ್ರಾರಂಭದ ದಾರಿಯನ್ನು ತೆರೆದು ಕೊಡುತ್ತದೆ.